Osim unapređenja zaštite životne sredine i živog sveta, ali i očuvanja prirodnog, kulturnog i etnološkog nasleđa, udruženje “Sokobanjsko ekološko društvo” (SED) ove godine planira da uspostavi i održivi model upravljanja čvrstim otpadom u selu Resnik kraj Sokobanje, kako bi stanovnici dobili kvalietniji životni prostor i zdraviju, sigurniju i produktivniju okolinu.
SED smatra da je loš sistem upravljanja čvrstim otpadom ne teritoriji opštine Sokobanja najveći ekološki problem zajednice, čije rešavanje ima ključni značaj za stanovništvo sa zdravstvenog, ali i ekonomskog aspekta – s obzirom da je Sokobanja turistička destinacija, kaže Vladan Dimitrijević iz ovog udruženja.
“Kako je rešenje ovog problema kompleksno i zahteva velika sredstva, SED drugom fazom inicijative želi da uvede održivi sistem upravljanja otpadom na teritoriji jednog sokobanjskog sela – Resnika. Opština Sokobanja dobiće svojevrsnu oazu čiste sredine – prvu seosku mesnu zajednicu u kojoj je na adekvatan način regulisano upravljanje otpadom, a priroda potpuno očišćena od divljih deponija. Iskustva i rezultati ove inicijative biće u narednom periodu primenjeni na sve ostale mesne zajednice, kako bi opština Sokobanja postala potpuno čista, bez ijedne divlje deponije i zagađivača na svojoj teritoriji”, kaže Dimitrijević.
SED postoji nepune dve godine. Trenutno ima 32 aktivna člana i približno još toliko simpatizera – neformalnih članova koji redovno učestvuju u akcijama, podržavaju rad društva, ukazuju na ekološke probleme u opštini i daju predloge za oblasti u kojima teba delovati.
“SED se intenzivno bavi edukacijom stanovništa – pored organizacija edukativnih izleta i predavanja, članovi Eduka tima organizuju i radionice za decu i mlade, na kojima oni uče o temama poput očuvanja biljnog i životinjskog sveta Sokobanje, pravilnog odlaganja otpada i drugim temama. Najaktivniji operativni tim Sokobanjskog ekološkog društva je SED-patrola, koja obilaskom terena, odnosno ekološki osetljivih tačaka u opštini, prati stanje živog sveta, zagađenosti, nepoželjnih ljudskih aktivnosti, evidentira i prijavljuje uočene probleme. Udruženje periodično organizuje različite akcije i druženja u lokalnoj zajednici sa ciljem uključivanja građana u svoje aktivnosti”, dodaje Dimitrijević.
“SED se zalaže i inicira zaštitu ekološki značajnih predela na teritoriji opštine Sokobanja (Sesalačka pećina, šuma stoletnih hrastova Rudina, Mrestilište Bovanskog jezera, itd.) i zaštitu živog sveta, kao i pomoć povređenim životinjama. SED se protivi izgradnji mini hidroelektrana i vetroparkova na teritoriji opštine Sokobanje.ehnikama javnog zagovaranja udruženje se izborilo za brisanje svih lokacija za ove objekte iz prostornog plana opštine, kao i za poništenje jedne od dozvola za gradnju MHE”, kaže Dimitrijević.
Udruženje sarađuje i sa drugim organizacijama civilnog društva iz Sokobanje (planinarska društva Oštra čuka i Ozren, Udruženje mladih) i Srbije (ORCA, DZPPS, ZOO planet), lokalnom samoupravom, lokalnim javnim ustanovama i preduzećima, kao i nacionalnim institucijama (Zavod za zaštitu prirode Srbije, Prirodnjački muzej u Beogradu).
Kako kažu, da bi se njihovi ciljevi ostvarili, od ključnog je značaja da ih građani prepoznaju pozitivnu promenu u zajednici koju iniciraju, podrže i uključe se u aktivnosti.
“Sokobanjska javnost je pozitivno reagovala u prethodnom periodu, a preko 150 građana direktno je učestvovalo u aktivnostima”, priča Dimitrijević.
Navodi da će se potruditi da i tokom realizacije druge faze ove inicijative zadobiju poverenje i podršku građana, posebno stanovnike Resnika.